Vijf raadsleden vormen de Auditcommissie van de gemeenteraad. Zij adviseren de gemeenteraad over het beleid en beheer van de gemeentelijke financiën. De Auditcommissie speelt dus een belangrijke rol in de controlerende taak van de gemeenteraad. De Auditcommissie is een functionele commissie wat betekent dat in deze commissie geen politiek wordt bedreven.

De gemeenteraad kan voor iedere fractie maximaal twee personen van buiten de raad benoemen als fractievertegenwoordiger voor een periode die gelijk is aan de zittingsduur van de raad.
De namen van de fractievertegenwoordigers moeten vermeld te staan op de kandidatenlijst van de partij bij de laatst gehouden verkiezingen voor de gemeenteraad.
De fractievertegenwoordigers kunnen hun fracties vertegenwoordigen in commissies van de raad en deelnemen aan werkzaamheden van werkgroepen en commissies van de raad, voor zover deze werkzaamheden niet de besluitvorming zelf betreffen;

De inwoners van Harderwijk en Hierden kiezen iedere vier jaren uit hun midden 29 raadsleden, die samen de gemeenteraad vormen. De gemeenteraad controleert het college van burgemeester en wethouders op de uitvoering van raadsbesluiten. De gemeenteraad stelt ook geld beschikbaar voor de uitvoering van beleid en geeft het college voorwaarden mee waaraan beleid moet voldoen.
Iedereen die dat wil kan aanwezig zijn bij de vergaderingen van de gemeenteraad en vanaf de publiekstribune de politieke discussies en de besluitvorming volgen. De vergaderingen worden ook live uitgezonden via deze website, via VeluweFM en op het lokale televisiekanaal van HK13. Raadsvergaderingen vinden plaats in de raadszaal van het Huis van de Stad. In de kalender vindt u de vergaderdata, de agenda's en stukken.

De fractievoorzitters van de politieke partijen vormen samen het presidium van de gemeenteraad. De voorzitter van de gemeenteraad, de burgemeester, is ook voorzitter van het presidium.
Het presidium is het dagelijks bestuur van de gemeenteraad en de belangrijkste taken zijn: het opstellen van de agenda van de raadsvergaderingen en het bespreken van de gang van zaken in de raadsvergaderingen en de commissievergaderingen. Het presidium beslist niet zelf maar doet voorstellen aan de gemeenteraad.

De gemeenteraad heeft zijn eigen ondersteuners; de raadsgriffie, die de raadsleden helpt bij alle werkzaamheden. De raadsgriffie organiseert de vergadering van de gemeenteraad en de raadscommissies. De raadsgriffie verzorgt ook de informatievoorziening voor de raadsleden en de raadsleden kunnen met al hun vragen bij de griffie terecht. De raadsgriffie adviseert over het gebruik van raadsinstrumenten en is de schakel tussen de gemeenteraad, het publiek, en de ambtelijke organisatie. De raadsgriffier is hoofd van de raadsgriffie en is aanwezig bij alle vergadering van de gemeenteraad en het presidium.
De raadsgriffie is ook voor het publiek beschikbaar voor alle vragen over de gemeenteraad en de gemeentepolitiek.

Voor zijn controlerende taken kan de gemeenteraad gebruik maken van de onderzoeken van de rekenkamer. De rekenkamer onderzoekt de uitwerking van het beleid de gemeente en of het geld dat de gemeenteraad beschikbaar heeft gesteld ook goed gebruikt is. De rekenkamer adviseert de gemeenteraad hoe deze zijn contolerende taak nog beter kan uitvoeren.
De gemeenteraad van Harderwijk deelt de rekenkamer met de gemeenteraad van Ermelo. De rekenkamer is onafhankelijk en de drie leden zijn benoemd voor een periode van 3 jaar. De commissie legt verantwoording af aan beide gemeenteraden in de vorm van een jaarverslag.

Besluiten van de gemeenteraad worden voorbereid in commissievergaderingen. In een commissievergadering willen de raadsleden geïnformeerd worden door het college maar vooral ook door inwoners en andere mensen die willen meepraten.
Er zijn drie raadscommissies waarvan een raadslid voorzitter is.

• Commissie Beleid Algemeen: Openbare orde en veiligheid, bestuurlijke en economische zaken, gemeentefinanciën, organisatiebeleid en informatiseringsbeleid
• Commissie Ruimte: stadsontwikkeling, ruimtelijke ordening, milieu en stadsbeheer
• Commissie Samenleving: onderwijs, cultuur, welzijn, sport en sociale zaken